Copyright © 2020
Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście
Wszelkie prawa zastrzeżone
ul. Bytomska 7
70-603 Szczecin
Celem Projektu była analiza warunków geologiczno-górniczych i środowiskowych w przebiegu projektowanego Kanału Śląskiego.
Praca zrealizowana została w dwóch etapach:
ETAP 1. Weryfikacja wstępnych wariantów trasy Kanału Śląskiego pod względem środowiskowym wraz
z określeniem możliwych ograniczeń i ewidentnie koniecznych zmian w lokalizacji.
Zakres prac w ramach realizacji ETAPU 1 uwzględniał ocenę następujących elementów środowiskowych
i górniczych:
zagospodarowanie powierzchni terenu, ze szczególnym uwzględnieniem: obszarów zwartej zabudowy, obiektów przemysłowych i wielkopowierzchniowych, autostrad i dróg ekspresowych, innych ważnych obiektów infrastruktury powierzchniowej;
występowanie wielkopowierzchniowych form antropogenicznych typu wyrobisk, hałd i zwałowisk;
obszary i obiekty chronione ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe;
występowanie gleb chronionych i lasów ochronnych;
występowanie udokumentowanych złóż kopalin predystynowanych do ochrony, możliwych do eksploatacji odkrywkowo;
obszary ryzyka procesów geodynamicznych (osuwisk) oraz stref zagrożenia powodziowego;
sieć hydrograficzną wraz z obszarami bagiennymi i podmokłymi;
występowanie terenów objętych eksploatacją węgla kamiennego, narażonych na deformacje terenu (niecki osiadań i deformacje nieciągłe), w tym obszarów dawnej płytkiej eksploatacji podziemnej.
W oparciu o przeprowadzone analizy i konsultacje, na 20 odcinkach dokonano korekty przebiegu wstępnych wariantów trasy Kanału Śląskiego. Zmiany te miały różny charakter - od niewielkich korekt na odcinkach kilkuset metrowych do całkowitej zmiany przebiegu wariantu trasy w rejonie Kobióra.
Mapa górnicza na której zaznaczone są przebiegi wstępnych i zweryfikowanych wariantów trasy Kanału Śląskiego.
Opracowanie wykonane w ramach ETAPU 1, posłużyło do przeprowadzenia III Konsultacji Samorządowych, które odbyły się w sierpniu 2019 r . w Katowicach. Zgłoszone przez społeczność lokalną i samorządy gmin sugestie, pozwoliły wyznaczyć optymalną trasę przebiegu Kanału Śląskiego i przejść do ETAPU 2 analiz.
ETAP 2. Studium uwarunkowań geologicznych i geośrodowiskowych Kanału Śląskiego, obejmował ocenę warunków geologicznych, hydrogeologicznych, geologiczno-inżynierskich i geośrodowiskowych w przebiegu trasy optymalnej wraz z buforem o szerokości 4 km (po 2 km od osi kanału). Określony został stopień złożoności warunków gruntowych i kategoria geotechniczna obiektów oraz ustalony wstępny zakres danych do oceny wpływu przedsięwzięcia na środowisko.
Zakres prac w ramach realizacji ETAPU 2 uwzględniał następujące elementy:
przebieg kanału pod względem administracyjnym, górniczym, geograficznym i geologicznym;
analizę morfologii terenu, ze szczególnym uwzględnieniem spadków terenu, oraz sieci hydrograficznej;
analizę budowy geologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem utworów czwartorzędowych i bezpośredniego podłoża czwartorzędu, oraz prezentację modelu budowy geologicznej;
analizę warunków hydrogeologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem pierwszego poziomu wodonośnego, oraz prezentację modelu warunków hydrogeologicznych;
analizę warunków geologiczno-inżynierskich, ze szczególnym uwzględnieniem gruntów słabonośnych;
analizę występowania złóż kopalin oraz zagospodarowania górniczego;
analizę uwarunkowań geośrodowiskowych;
wyznaczenie odcinków problematycznych przebiegu kanału, cechujących się złożonymi warunkami geologicznymi, hydrogeologicznymi i geologiczno-inżynierskimi oraz wpływem antropopresji;
wstępną ocenę wpływu planowanej inwestycji na środowisko.
Mapa warunków budowlanych w przebiegu planowanej trasy Kanału Śląskiego ze względu na środowisko geologiczne.
Państwowy Instytut Geologiczny-PIB jest jednym z najstarszych polskich instytutów naukowych o zasięgu ogólnokrajowym. Instytut prowadzi wszechstronne badania budowy geologicznej kraju, których celem jest praktyczne wykorzystanie zgromadzonej wiedzy w gospodarce narodowej i ochronie środowiska. Obok działalności naukowej we wszystkich dziedzinach nowoczesnej geologii, Instytut wypełnia również zadania państwowej służby geologicznej i państwowej służby hydrogeologicznej. Zapewnia bezpieczeństwo państwa w zakresie gospodarki zasobami surowców mineralnych i wód podziemnych, monitoruje stan środowiska geologicznego i ostrzega o zagrożeniach naturalnych.
Oddział Górnośląski w Sosnowcu dysponuje stałym, przygotowanym merytorycznie zespołem badawczym, który zna specyfikę Górnego Śląska oraz posiada bardzo dobre rozeznanie na temat uwarunkowań geologicznych i hydrogeologicznych tego obszaru, w szczególności w zakresie występowania złóż kopalin i ograniczeń z tego wynikających. W Oddziale opracowywane są seryjne mapy geologiczne, hydrogeologiczne i geośrodowiskowe z obszaru Górnośląskiego Zagłębia Węglowego w skali 1:50 000. Wysokowykwalifikowana kadra posiada uprawnienia geologiczne w następujących kategoriach: poszukiwania i rozpoznawania złóż kopalin (kategoria II), hydrogeologicznych (kategoria IV lub V), geologiczno-inżynierskich (kategoria VI lub VII) oraz kartograficznych(kategoria VIII).